Fijne motoriek

De fijne motoriek is het gecoördineerd bewegen van de handen en vingers in het manipuleren van objecten. Fijn motorisch activiteiten zijn bijvoorbeeld kleien, puzzelen, schrijven en knippen. Maar ook andere praktische vaardigheden zoals het veter strikken en knoopjes vastmaken, wat van invloed kan zijn op de zelfredzaamheid.

Problemen in de fijne motoriek kunnen verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld weinig zelfvertrouwen, waardoor kinderen activiteiten vermijden, een ontwikkelings achterstand of te weinig bewegings- ervaring oplopen. Tegenwoordig gebruiken kinderen meer smartphones, tablets en computers, waardoor zij minder fijn motorische ervaringen opdoen.

Schrijfvoorwaarden

Om te kunnen leren schrijven zijn er een aantal voorwaarden, zoals een goede fijne motoriek, ruimtelijke oriëntatie, voldoende lichaamsbesef, oog-handcoördinatie, nauwkeurige waarneming, een goede pengreep en een stabiele uitgangshouding/ schrijfhouding.

Wanneer kinderen hier problemen in ervaren hebben zij vaak moeite met kleuren binnen de lijnen, tekenen, schrijven van hun naam of het maken van de voorbereidende schrijfvormen.
Om te bepalen of kinderen uit groep twee toe zijn aan het schrijven kan onder andere de WRITIC afgenomen worden.

Schrijven

Schrijven kan veel problemen geven. Bijvoorbeeld door een krampachtige pengreep, een te hoog of te laag schrijftempo, moeite met het aansturen van de bewegingen, moeite met het schrijven tussen de lijnen of moeite met het maken van vloeiende lijnen. Daarnaast automatiseren sommige kinderen de letters niet voldoende, waardoor het handschrift in de hogere klassen onleesbaar is.

Bij kinderen met (fijn motorische- en/of) schrijfproblemen zijn de Mc. Master Handwriting Assessment Protocol en de Evidence Statement motorische schrijfproblemen (ES) leidend in onderzoek en behandeling.